پول فیات اصطلاحی است که اگر در بازارهای مالی فعالیت کرده باشید احتمالا نام آن را شنیده اید. پول فیات به پولی گفته میشود که توسط دولت ها بدون هیچگونه پشتیبانه ای با ارزش از جمله طلا یا نقره ، چاپ میشود و در اختیار عموم مردم قرار میگیرد.
پول و یا ارز فیات به بانک های مرکزی کنترل بیشتری بر اقتصاد می دهد چراکه آن ها می توانند میزان چاپ پول را کنترل کنند. البته لازم به ذکر است که این موضوع به نوعی از خطرات و یا معایب پول های فیات نیز به حساب می آید چراکه اگر دولت ها مقدار زیادی از آن را چاپ کنند، تورم فوق العاده ای ایجاد می شود و درنهایت این تورم می تواند منجر به ورشکستگی دولت شود. در ادامه به این موضوع اشاره خواهیم کرد.
با مطالعه این بخش، در همین ابتدا متوجه ارزهای فیات شده اید؛ اما در ادامه قصد داریم تا مبحث ارزهای فیات را بیشتر ادامه دهیم و درنهایت بررسی کنیم که ارزهای فیات چه تفاوت هایی با رمز ارز ها دارند. در صورتی که در صدد کسب اطلاعات بیشتر دراین باره هستید، حتماً ادامه این مقاله را مطالعه کنید.
ارز فیات چیست؟
در بخش قبل به صورت کلی با ارز فیات آشنا شدید. همانطور که مطلع هستید در این قسمت نیز قصد داریم تا جزئی تر به ارز فیات بپردازیم. اصطلاح «فیات یا Fiat» یک کلمه لاتین می باشد که معمولاً به عنوان (باید بشود) یا اینکه (بگذار بشود) معنا می شود. ارز فیات از زمانی به وجود آمد که دولت ها برای خرید کالای های فیزیکی اقدام به پرداخت طلا و یا نقره می کردند اما پس از چاپ پول تمامی دولت ها استفاده از طلا و نقره را حذف کردند و از پول فیزیکی استفاده نمودند. برای اینکه با این موضوع بهتر آشنا شوید بگذارید تا به سراغ تاریخچه ارز فیات برویم.
پس از قرن دهم، در قرن یازدهم برای اولین بار کشور چین تصمیم به چاپ پول های کاغذی گرفت. چینی ها از پول های چاپ شده برای خرید طلا و نقره و حتی ابریشم استفاده می کردند. به مرور در قرن های هجدهم و نوزدهم کشور هایی مثل فرانسه و… از این سیستم پولی استفاده کردند. تقریباً در قرن بیستم بود که ایالات متحده آمریکا به سمت پول کالایی رفت.
در طی این سال ایالات متحده مبادله ارز فیات و یا همان پول های کاغذی با طلا و کالاهای دیگر را متوقف کرد. دولت فدرال آمریکا با تصویب قانون بانکداری اضطراری در سال 1933 قانون استفاده از طلای دولتی را متوقف کرد؛ اما پس از آن تقریباً در سال 1971 میلادی بود که رئیس جمهور آن زمان آمریکا ارز فیات را به صورت کامل و رسمی جایگزین استاندارد طلا کرد. زمانی که چنین خبری منتشر شد، در تمام دنیا استفاده از سیستم استاندارد طلا متوقف شد و پول فیات جایگزین این سیستم سنتی شد.
از آنجایی که پول فیات به ذخایر فیزیکی مانند ذخیره ملی طلا یا نقره مرتبط نیست، خطر از دست دادن ارزش پول فیات به دلیل تورم وجود دارد. لازم به ذکر است که اگر تورم در یک کشور رشد فوق العاده ای داشته باشد، ممکن است پول فیات کشور فوق به صورت کامل ارزش خود را در بین کشور ها از دست بدهد. علاوه بر این، اگر مردم اعتماد خود را به پول یک کشور از دست بدهند، پول دیگر ارزشی نخواهد داشت.
برای اینکه بیشتر با تورم های ایجاد شده آشنا شوید بگذارید تا برایتان یک مثال بزنیم. یکی از ابر تورم هایی که در دنیا رخ داد برای کشور مجارستان بود که بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم، نرخ تورم در یک روز دو برابر شد!
بیشتر بدانید: ارز دیجیتال چیست؟
ارزهای فیات چگونه کار می کنند؟
ارز و یا پول فیات توسط هیچ کالای فیزیکی پشتیبانی نمی شود. یعنی به آن اندازه ای که پول چاپ میشود در بانک ها ذخیره با ارزش طلا و نقره وجود ندارد. ارزش پول فیات به نحوه عملکرد اقتصاد یک کشور همچنین نحوه اداره کشور و نرخ بهره بستگی دارد. کشوری که بیثباتی سیاسی را تجربه میکند، احتمالاً دارای یک ارز ضعیف و قیمتهای متورم است. در نهایت این موضوع باعث می شود تا قدرت خرید مردم کاهش یابد و خرید محصولاتی که مردم به آن ها نیاز دارند برایشان دشوار شود.
همانطور که می دانید پول فیات به مردم اجازه می دهد تا محصولات و خدمات را همانطور که نیاز دارند بدون نیاز به مبادله محصول با محصول خریداری کنند. با توجه به قابلیت ذخیره سازی قدرت خرید، افراد می توانند با خیالی آسوده برنامه ریزی کنند و فعالیت های اقتصادی تخصصی ایجاد کنند. به عنوان مثال، یک کسب و کار که با مونتاژ تلفن همراه سر و کار دارد، می تواند تجهیزات جدید بخرد، کارمندان را استخدام کند و حقوق بدهد و در نهایت در شهر ها و کشور های دیگر گسترش پیدا کند.
مزایا و معایب ارز فیات
اگر بخش قبل را با دقت مطالعه کرده باشید، با ارزهای فیات و همچنین تاریخچه آن و اینکه چگونه کار می کند آشنا شده اید. در ادامه قصد داریم تا به سراغ بررسی مهم ترین مزایا و معایب ارزهای فیات برویم و آن ها را بررسی کنیم. لازم به ذکر است که ارزهای فیات مزایا و معایب مختلفی دارد اما همانطور که اشاره شده است در این بخش تنها به مهم ترین آن ها پرداخته ایم. همراه ما باشید
مزایا ارز فیات:
-
پول های فیات به دلیل نحوه تولید کمیاب نمی شوند:
همانطور که مطلع هستید، پول های فیات توسط دولت ها چاپ می شوند؛ اما طلا و نقره به این شکل تولید نمی شود. اگر سیستم پرداخت و مبادلات با استاندارد طلا و یا نقره ادامه پیدا می کرد، ممکن بود در مواقعی آن ها کمیاب شوند اما ارزهای فیات به این شکل نیستند.
بانک مرکزی هر کشور در هر زمانی می تواند اقدام به چاپ پول کند. این موضوع در نهایت باعث می شود تا پول فیات کشور های مختلف کمیاب نشود. البته لازم به ذکر است که رخ دادن چنین اتفاقی در نهایت باعث ایجاد نقدینیگی در کشور و در آخر رشد تورم می شود که این موضوع می تواند به ضرر کشور فوق عمل کند. در بخش معایب در این باره بیشتر صحبت می کنیم.
-
به بانک های مرکزی کنترل بیشتری بر اقتصاد می دهد:
بانک ها و دولت های هر کشور می توانند در مواقع خاص و یا بحران اقتصادی بر روی ارزش پول فیات تأثیر بگذارند. این موضوع باعث می شود تا بانک مرکزی کنترل بیشتری بر اقتصاد داشته باشد.
-
ذخیره کردن پول های فیات نسبت به پول های کالایی، طلا و نقره آسان تر است:
با توجه به اینکه در گذشته با طلا و همچنین نقره معاملات انجام می شد، برای ذخیره آن ها باید یک مکان بزرگ و مطمئن و امن را انتخاب می کردید. همچنین ذخیره طلا به عنوان پشتوانه پول یک کشور نیازمند یک سیستم پیچیده امنیتی بود. در نهایت پس از اینکه ارزهای فیات وارد بازار شدند، دیگر نیاز به مکان های بزرگ و … نبود چراکه پول های کاغذی را می توان با یک جای کمتر و یک هزینه کمتر حفظ و نگهداری کرد.
معایب ارز فیات:
-
خطر افزایش تورم از اصلی ترین معایب:
در بخش قبل اشاره کردیم که پول های فیات کمیاب نمی شوند چراکه بانک مرکزی هر کشور می تواند آن ها را مجدد تولید کند. حال همین تولید باعث افزایش تورم می شود. البته افزایش تورم در یک کشور دلایل دیگری نیز دارد اما مهم ترین عامل آن، چاپ پول است. زمانی که تورم در یک کشور بالا می رود، اتفاق های مختلفی می تواند رخ دهد. برای مثال اگر تورم فوق العاده بالا برود، کشور مورد نظر می تواند به نوعی ورشکسته شود. در بخش بعد به این موضوع اشاره می کنیم.
-
امکان ورشکستی دولت ها:
از زمان ممنوعیت استفاده از استاندارد طلا و نقره و انتشار ارز فیات برخی از دولت ها به دلیل تولید بیش از حد و استفاده نادرست سرانجام دچار ورشکستی اقتصادی شدند و یا اینکه قدرتشان را از دست داده اند. برای اینکه بیشتر متوجه این موضوع شوید بگذارید تا برایتان یک مثال بزنیم.
کشور آفریقایی زیمبابوه نمونه ای از بدترین سناریو چاپ پول را در اوایل دهه 2000 ارائه کرد. در پاسخ به مشکلات جدی اقتصادی، بانک مرکزی کشور با سرعتی سرسام آور شروع به چاپ پول کرد که در نتیجه در کشور فوق یک ابر تورم رخ داد.
کارشناسان می گویند که ارز این کشور 99.9 درصد از ارزش خود را در این مدت از دست داده است. قیمت ها به سرعت افزایش یافتند و مصرف کنندگان مجبور شدند کیسه های پول را فقط برای خرید کالاهای اساسی حمل کنند. در اوج بحران، دولت زیمبابوه مجبور به انتشار اسکناس 100 تریلیون دلاری زیمبابوه شد.
جایگزین پول فیات از چه چیزی می توانیم استفاده کنیم؟
امروزه تقریباً هر کشور دارای یک ارز قانونی است که به آن پول فیات گفته می شود. برای مثال ارز فیات آمریکا، دلار و ارز فیات ایران، ریال می باشد. جز ارز فیات در هر کشور می توانید از جایگزین های مختلفی استفاده کنید اما معمولاً بیشترین جایگزین طلا و سکه به حساب می آید. در حال حاضر به ندرت از سکه و طلا استفاده می شود چراکه معمولاً از آن ها بیشتر به عنوان یک دارایی کلکسیونی برای کسب سود و یا سرمایه گذاری و یا حفظ ارزش پول در مقابله با تورم استفاده می شود.
جز سکه و طلا، جایگزین دیگری که می توانیم نام ببریم ارزهای دیجیتال است. رمز ارز ها جایگزین مناسبی برای پول های فیات هستند اما باید توجه داشته باشید که در برخی از کشور ها به عنوان یک واحد پرداخت رسمی شناخته نمی شود. برای مثال در کشور ایران شما نمی توانید با استفاده از رمز ارز ها خرید انجام دهید چراکه هنوز برای رمز ارز ها قانون تعریف نشده است و زیرساخت های مورد نیاز کمتر دیده می شود.
با توجه به اینکه رمز ارز ها می توانند جایگزین نسبتاً مناسبی برای ارزهای فیات باشند، شاید برایتان این سؤال پیش بیاید که ارزهای دیجیتال با پول فیات چه تفاوت هایی دارند. در بخش بعد قصد داریم تا به این موضوع بپردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
بیشتر بدانید : ریال دیجیتال چیست؟
تفاوت ارزهای دیجیتال با پول فیات
برای بیان تفاوت های رمز ارز ها و ارز فیات ابتدا لازم است تا از هر دو مورد اطلاع داشته باشید. اگر مقاله فوق را تا به این بخش با دقت مطالعه کرده باشید، با ارزهای فیات آشنا هستید. در ادامه ابتدا کمی درباره ارزهای دیجیتال صحبت می کنیم و سپس به سراغ اصل مطلب می رویم.
ارز های دیجیتال، پول دیجیتالی هستند که بر پایه علم رمزنگاری ایجاد شده اند. این نوع ارز ها به صورت غیر متمرکز و در بستر شبکه بلاک چین فعالیت می کنند و با استفاده از پروتکل های رمز گذاری شده بسیار قوی و پیچیده ای طراحی شده اند.
ارزهای دیجیتال برعکس پول های فیات، هیچ فرد و یا ارگان و یا دولتی رمز ارز ها را تولید و یا کنترل نمی کند. به نوعی باید بگوییم که ارزهای دیجیتال به دلیل ماهیت غیرمتمرکزی که دارند مستقل هستند.اولین ارز دیجیتال که احتمالاً نام آن را زیاد شنیده اید در سال 2009 منتشر شد. بیت کوین نام اولین ارزی بود که توسط ساتوشی ناکاموتو منتشر شد. در حال حاضر ساتوشی هویت نامشخصی دارد و تنها از او همین نام مستعاری که مشاهده کردید وجود دارد!
بیشتر بدانید : بیت کوین چیست ؟
پس از بیت کوین در طی سال های مختلف، رمز ارز های بسیار دیگری منتشر شدند. هر یک از آن ها مختص به یک پروژه با هدف های گوناگون هستند. برای مثال، اتریوم پس از بیت کوین منتشر شد. اتریوم پس از انتشار بیشتر بر روی قراردادهای هوشمند یا Smart Contract تمرکز داشت.
همانطور که گفتیم، رمز ارز ها با پول فیات تفاوت های بسیاری دارد که در ادامه قصد داریم تا به آن ها اشاره کنیم؛ اما قبل از اینکه بخواهیم به این موضوع اشاره کنیم لازم است به تنها وجه اشتراک این دو سیستم پولی اشاره کنیم. ارزهای دیجیتال در دنیای واقعی هیچ پشتوانه ای ندارند؛ اما در برخی از مواقع، بیت کوین به عنوان پشتوانه برخی از رمز ارز ها به حساب می آید. همچنین جز ارزهای دیجیتال، پول فیات نیز پشتوانه ای ندارد. این موضوع می تواند تنها وجه مشترک دو سیستم مالی فوق به حساب بیاید.
اولین تفاوتی که بین سیستم ارز های دیجیتال و ارز فیات وجود دارد بحث تولید آن ها می باشد. اول اینکه باید بدانید رمز ارز ها تنها به مقدار محدودی تولید می شوند. همچنین نحوه تولید ارزهای دیجیتال به دو شکل است. در اولین حالت رمز ارز ها را می توان با استفاده از تجهیزات به خصوص استخراج کرد و در دومین حالت با استیک کردن و تایید تراکنش ها به عنوان ولیدیتور Validator می توانید اقدام به دریافت رمز ارز های جدید کنید و یا به نوعی از این طریق آن ها را استخراج کنید.
استخراج ارزهای دیجیتال تنها مختص به برخی از رمز ارز ها می باشد. برای مثال بیت کوین یکی از رمز ارز هایی است که شما می توانید آن را استخراج کنید. با استخراج بیت کوین، مقداری از بیت کوین به دست می آید که مختص به افراد استخراج کننده است.
بیشتر بدانید : ماینینگ چیست؟
در پول های فیات همانطور که آشنا شدید، تولید و عرضه آن ها به دولت هر کشور برمی گردد. فرآیند تولید پول های فیات هزینه بسیار کمتری نسبت به تولید ارزهای دیجیتال دارند. برای تولید ارزهای فیات تنها به یک کاغذ لازم است اما برای تولید ارزهای دیجیتال تجهیزات بسیار قدرتمندی را لازم خواهیم داشت.
دومین تفاوتی که بین رمز ارز ها و پول فیات وجود دارد مسئله جعل و هک و سرقت می باشد. همانطور که گفتیم ارزهای دیجیتال بر پایه علم رمزنگاری ایجاد شده اند. به همین دلیل امکان هک و یا به سرقت رفتن آن ها بسیار اندک است. همچنین با توجه به این موضوع به هیچ عنوان نمی توان رمز ارز ها را جعل کرد.
برای جعل پول های فیات کافی است یک نمونه از پول فوق را داشته باشید. حال با استفاده از یک دستگاه کپی می توانید نمونه ای از پول فوق را چاپ کنید. البته لازم به ذکر است که در برخی از کشور ها برای جلوگیری از این اتفاق راهکار هایی چیده شده است اما به دلیل هوشمندی کلاهبرداران معمولاً افرادی که قصد چاپ پول داشته باشند، از ترفند های این موضوع باخبر هستند.
همچنین، به دلیل اینکه ارزهای دیجیتال بر روی فناوری به نام بلاکچین پیاده سازی شده اند، امنیت به نسبت کاملی را دارند. این امنیت در نهایت باعث می شود رمز ارز ها کمتر مورد سرقت قرار بگیرند.
از دیگر تفاوت های رمز ارز ها و پول فیات می توانیم به کسب درآمد از آن ها اشاره کنیم. پول های فیات فرصتی برای کسب درآمد ندارند اما رمز ارز ها به این شکل نیستند. بازار ارزهای دیجیتال به صورت 24 ساعته است و در هر ساعت از شبانه روز با توجه به حجمی که وارد و یا خارج می شود نوسان دارد. شما اگر در این بازار حرفه ای شوید، می توانید از تمامی نوساناتی که اتفاق افتاده است استفاده کنید و آن ها را به سود تبدیل نمایید.
در ابتدای این بخش با نحوه تولید ارزهای فیات و رمز ارز ها آشنا شدید؛ اما ممکن است در این قسمت برایتان این سؤال پیش بیاید که چگونه می توان رمز ارز ها و یا ارزهای فیات را کسب کرد؟ برای کسب ارزهای فیات شما یا باید کار کنید و یا اینکه با استفاده از طلا و یا سکه اقدام به خرید ارزهای فیات کنید؛ اما ارزهای دیجیتال به این شکل نیست! ارزهای دیجیتال معمولاً از طریق صرافی ها خرید و فروش می شوند و شما نمی توانید آن ها را با استفاده از طلا و یا سکه و یا کار کردن به دست بیاورید.
چه برای خرید و یا چه برای فروش ارزهای دیجیتال شما باید به سراغ صرافی های آنلاین و یا دیجیتال بروید و از آن ها خرید خود را انجام دهید. اگر در کشور ایران هستید، با استفاده از صرافی های ایرانی می توانید به راحتی ارزهای دیجیتال را خریداری کنید.
بیشتر بدانید: صرافی ارز دیجیتال چیست؟
در حال حاضر صرافی های بسیاری برای فروش و خرید ارز دیجیتال در ایران فعالیت می کنند اما یکی از مطرح ترین و معروف ترین آن ها صرافی ورسلند می باشد. شما می توانید با استفاده از صرافی ورسلند به راحتی در ایران رمز ارز های مختلفی را بخرید و سرمایه گذاری کنید. چنانچه برای خرید و یا فروش رمز ارز ها در صرافی ورسلند برایتان سؤالی ایجاد شد، می توانید از پشتیبانان ورسلند سؤال خود را بپرسید و یا به صفحه آموزش خرید ارز دیجیتال مراجعه نمایید.
سخن آخر
اگر این مقاله را تا به این بخش با دقت دنبال کرده باشید، با ارزهای فیات و همچنین با تفاوت های آن با ارزهای دیجیتال به صورت کامل آشنا شده اید. در برخی از کشور ها (معمولاً کشور هایی که قانون مناسبی را برای ارزها مشخص کرده اند) می توانید از ارزهای دیجیتال برای پرداخت و خرید خدمات استفاده کنید. در ایران نیز همانطور که اشاره کردیم هنوز هیچ قانونی تعریف نشده است اما برخی از شرکت ها و افراد بنا بر دلایل شخصی خود ارزهای دیجیتال را برای پرداخت خدمات پشتیبانی می کنند.
ما در صرافی آنلاین ورسلند امکان خرید و فروش رمزارزهایی هچون خرید تتر ، خرید اتریوم ، خرید بیت کوین ، شیبا ، استلار، کاردانو و…. را به سادهترین شکل ممکن و با بهترین قیمت فراهم کردهایم. با ثبتنام در سایت و اپلیکیشن ورسلند میتوانید اقدام به خرید رمزارزهای مهم بازار کنید.